Pleyel vleugel
Pleyel is een Frans piano- en vleugelmerk. Pleyel is een zeer bekend merk. In het jaar 1807 is het bedrijf opgericht door Ignace Pleyel. Pleyel werd geboren in Oostenrijk, maar werd later een staatsburger van Frankrijk toen hij hiernaar toe verhuisde. Hij begon als componist, maar werd later pianobouwer. Inmiddels bestaat het merk al meer dan 200 jaar en is het merk nog steeds zeer succesvol.
De geschiedenis van het merk Pleyel
Op 18 juni 1757 werd Ignaz Pleyel geboren in Ruppersthal in Oostenrijk. Ignaz was de zoon van muziekleraar. Ignaz werd al snel opgemerkt vanwege zijn muzikale kwaliteiten. Hij werd opgemerkt door graaf Ladislaus Erdöly. In zijn jonge jaren was hij leerling van Joseph Haydn. Joseph was een bekende Oostenrijkse componist. Ignaz leerde van hem hoe hij goed kon componeren.
Ignaz was dol op reizen. Doordat hij veel reisde ontmoette hij veel belangrijke mensen. In het jaar 1783 arriveerde Ignaz Pleyel in Straatsburg waar hij de leiding had over de Prince of Rohan Music School. Later in 1789 werd Ignaz de leider van het orkest van de kathedraal van Staatsburg. Doordat Ignaz vertrok naar Frankrijk kon Ignaz zich inschrijven als Franse burger. Hij deed dit en liet zijn naam veranderen in Ignace, dit paste beter bij zijn Franse identiteit. De reputatie van Pleyel was zeer goed en hij werd hier dan ook meermaals voor bekroond. Hij speelde een reeks concerten in 1792 in Londen samen met Joseph Haydn, waarbij hij vroeger lessen volgde.
Tijdens de Franse revolutie, werden de beste Franse kunstenaars gevraagd om dit nieuwe tijdperk van broederschap in te leiden en te vieren. Ignace werd hier ook voor gevraagd. Hij componeerde Hymn to Freedom in 1791 en The Revolution in 1793. Veel componisten werden in deze tijd docenten op verschillende conservatoria. In deze tijd vestigde Ignace zich liever in de buurt van de Chausée d’Antin in Parijs samen met zijn familie. Hier richtte hij een muziekuitgeverij op in 1797 in Parijs. Hier publiceerde hij zijn eigen werk en het werk van Haydn, Mozart, Beethoven en Boccherini.
Pleyel was slim en zat boordevol ideeën. Het duurde dan ook niet lang voordat hij de paperback-partituur uitvond. Zijn collectie in paperback-formaat werd de ‘Music Library’ genoemd. Er vonden veel veranderingen plaats in de muziekwereld en hierdoor werd Ignace gedwongen zijn speelcarrière stop te zetten en zich volledig te focussen op zijn uitgeverij. Als snel breidde zijn activiteiten uit en startte hij met het verkopen van verschillende muziekinstrumenten, waaronder harpen, gitaren en ook piano’s.
Later begon Pleyel met de bouw van zijn eigen piano’s in 1807. Dit was een zeer slimme en logische stap. Hiervoor ging hij een samenwerking aan met Charles Lemme. Charles had een werkplaats in Parijs. Pleyel wou de muziekindustrie veroveren. Met componisten zoals Beethoven die de technische capaciteiten van hedendaagse piano's tot het uiterste drijven, vond Pleyel het de juiste tijd om een betere piano te produceren. Pleyel was in feite de eerste die de buffetpiano in Frankrijk introduceerde, waarbij hij de beste eigenschappen van de in Groot-Brittannië gebouwde piano’s aanpaste, dit was een slimme zakelijke beslissing, omdat het piano’s op een bredere markt bracht. Deze verticaal gespannen cottage piano's of 'pianino's' werden ontwikkeld met de hulp van Jean-Henri Pape in de periode 1811-1815.
Helaas kwam er daarna een crisis waardoor het verkopen van instrumenten maar lastig ging. Gelukkig kreeg Pleyel financiële hulp van zijn vrienden uit de muziekwereld. In het jaar 1824 voegde Pleyel zijn zoon zich bij het bedrijf. Geleidelijk trok Pleyel zich terug uit het muzikale leven en besteed hij zijn tijd in zijn huis in Sommereau in de buurt van Parijs.
Camille Pleyel (de zoon van Ignace) werd geboren in 1788 in Staatsburg. Hij studeerde eerst bij zijn vader en later kreeg hij les van virtuoos Jan Ladislav Dussek. Camille was een zeer getalenteerde muzikant en concertartiest. Camille was gek op reizen en hij maakte daarom ook veel reizen door Europa. Camille was echter minder productief dan zijn vader in termen van compositie, Camille was niettemin een betere muzikant. Zijn vriend Frédéric Chopin zei over hem: “Vandaag de dag is er maar één die Mozart kan spelen en dat is Pleyel en als hij een vierhandige sonate met mij wil spelen dan neem ik een lesje”.
Op een leeftijd van 35 jaar in 1824 voegde Camille zich bij het bedrijf van zijn vader. Camille had erg geprofiteerd van zijn vele reizen, want hij bezocht met deze reizen veel andere pianofabrikanten, zoals Broadwood. Hij raakte hierdoor zeer geïnspireerd. De komst van Camille bij het bedrijf zorgde dan ook voor een grondige reorganisatie. Dit wierp als snel zijn vruchten af. Vanaf 1825 zorgde zijn onderzoek en innovatie ervoor dat ze een uitbreiding konden doen. Een belangrijk troef van Camille waren zijn connecties en zijn vriendschappen in de muziekwereld. In 1824 werd Kalkbrenner partner van het bedrijf, Kalkbrenner had eerder Ignace (de vader van Camille) financieel geholpen met het bedrijf. Ook hielpen andere connecties met de promotie van het bedrijf wereldwijd. Hierdoor werd het bedrijf al snel wereldwijd bekend. Pleyel had een zeer goede reputatie en de instrumenten van Pleyel werden als klassiekers gezien.
In 1825 diende vader en zoon Pleyel een patent in voor de vervaardiging van “unichord-piano’s”. In 1827 presenteerde Pleyel zijn piano’s op de nationale tentoonstelling van Parijs en hiervoor kregen zij een gouden medaille. Louis Philippe kreeg interesse in de piano’s van Pleyel en vervolgens werd Pleyel hofleverancier van de toekomstige koning van Frankrijk. Hiernaar volgden vele innovaties. Zo kreeg Pleyel in 1828 een patent op de klankbordbeugelbevestiging. Het bedrijf leverde piano’s aan Frédéric Chopin die de piano’s van Pleyel beschouwde als “non plus ultra”, wat het allerbeste of waarboven niets gaat betekent.
Het jaar daarop ging de gezondheid van Ignace achteruit. Vader en zoon besloten om samen met hun vriend Friederich Kalkbrenner “Ignace Pleyel and Company” op te richten. Het bedrijf zal piano’s produceren, verkopen en verhuren. Er werd ook een onderdeel opgericht dat zich uitsluitend focust op het uitgeven van muziekstukken. Vanaf dat moment was Kalkbrenner financieel betrokken bij alle onderdelen die door Pleyel uitgevoerd werden tot aan zijn dood in 1849. In de tijd dat Kalkbrenner bij het bedrijf betrokken was hebben ze een stuk grond gekocht aan de Rue Cadet en de Rue Rochechouart.
In de eerste helft van de 19e eeuw was het Parijse muziekleven in volle gang. Op 1 januari 1830 organiseerde Camille Pleyel het eerste openbare concert dat op een Pleyel-piano werd gespeeld, waarmee hij inluidde wat een gewoonte zou worden: optreden in openbare concerten op de piano’s van het bedrijf.
In 1830 waren er nog geen concertzalen. In deze tijd werden er panden bij elkaar geraapt en werd dit een ‘salon’ genoemd. Op 1 januari 1830 huldigde Camille zijn eigen salon in, die gelegen was aan de Rue Cadet 9. Zijn salons zouden later het centrum zijn van het Parijse muziekleven. Veel muzikanten zullen hier voor het eerst te horen zijn. Camille opende zijn deuren voor buitenlandse kunstenaars die Parijs bezochten: Cramer, Steibelt, Moscheles, Hummel en John Field.
In 1831 overleed Ignace Pleyel op 17 november. Ignace ligt begraven op de begraafplaats Père Lachaise in Parijs. Voordat zijn vader overleed, trouwde Camille met Marie Mock. Marie was eerder verloofd met Berlioz. Berlioz was een zeer ervaren virtuoos.
Camille wou altijd onderscheidend zijn van de concurrent. Op 26 februari 1832 organiseerde hij in de salons van de Rue Cadar in Parijs het allereerste concert van Frederic Chopin in Parijs. Camille had Frederic ontmoet in de herfst van 1831 in de Pleyel salon. Chopin was een fan van de piano’s van Pleyel. Chopin gaf uiteindelijk zijn eerste en zijn laatste concert in Parijs in de salon van Pleyel. Frederic zei over de piano’s van Pleyel: “Om mijn eigen geluid te vinden heb ik een piano nodig van Pleyel”. In 1835 telde Pleyel maar liefst 250 medewerkers en ze maakten jaarlijks zo’n 1000 piano’s. In deze tijd specialiseerde Pleyel zich in luxe piano’s van hoge kwaliteit.
In 1838 bracht Pleyel de eerste babyvleugel op de markt. De klank van deze vleugel was vergelijkbaar met de grotere modellen. Het jaar daarna maakte Camille een vierkante studiepiano met twee sets snaren en zes octaven. Het instrument had een uitstekende kwaliteit voor een betaalbare prijs. In deze tijd had Pleyel veel concurrentie van het bedrijf Erard en om die reden lanceerde Pleyel kleine buffetpiano’s, ook wel pianino’s genoemd. Rond deze tijd in 1839 focuste het bedrijf zich ook meer op de productie van goedkopere oefenpiano’s. Het bedrijf won meerdere gouden medailles op tentoonstellingen in 1839 en 1844.
In 1855 waren er maar liefst 350 medewerkers in dienst in de werkplaats en werden er 1.400 piano’s geproduceerd per jaar. Dit was een grote groei voor Pleyel. Een piano van Pleyel had een helder en zilverachtig geluid.
Tussen 1830 en 1855 wou Camille het bedrijf graag uitbreiden. Om uit te kunnen breiden, probeerde Camille klanten te winnen door de internationale markt uit te proberen. Zijn inspanning wierp als snel vruchten af en hij werd al snel internationaal bekend. Er volgden meerder prijzen voor zijn prestaties. Op 4 mei 1855 overleed Camille.
In 1855 werd Auguste Wolff de eigenaar van Pleyel. Net zoals Camille kwam Auguste ook uit een familie van muzikanten. Auguste was geboren in 1821 in Parijs en was een zeer getalenteerde componist en muzikant. In 1839 ontving hij zijn eerste prijs aan het conservatorium van Parijs. Hij was goed in ondernemen, waardoor hij de perfecte kandidaat was voor Pleyel. Hij werd een uitzonderlijke pianomaker en hij had een grote bijdrage aan de ontwikkelingen van Pleyel. Hij was streng, noch humanist en visionair. Toen Wolff de leiding had, heette het bedrijf Pleyel, Wolf en Cie. In de tijd dat hij de leiding had creëerde hij een transponerend pedaal, de pedaalpiano en ook de nieuwe kortere vleugel (die staan nu bekend als babyvleugels).
Tien jaar later in 1865 werd er een nieuwe fabriek gebouwd voor Pleyel. Alle werkzaamheden werden hiernaartoe verhuisd. In de nieuwe fabriek werd er gebruik gemaakt van stoommachines, er waren grote opslagruimtes en er werd veel gebruikgemaakt van verschillende apparatuur. Er was ook een onderzoekslab. Door de vooruitgang in de industriële technologie werd er in 1866 een piek behaald. Er waren maar liefst 3.000 piano’s die de fabriek verlieten. In 1862 kreeg Pleyel een medaille op de London World Exhibition.
Na Auguste Wolff nam Gustave Lyon de leiding over van het bedrijf. Lyon werd benaderd door Auguste om plaats te nemen aan zijn zijde. Nadat hij het aanbod accepteerde, trouwde hij kort daarna met de dochter van Auguste. In 1887 overleed Auguste Wolff en Gustave Lyon nam vanaf dat moment de leiding over van zijn schoonvader. Lyon was geboren in 1857 en was een alumnus van de school voor polytechniek, daarnaast was hij ook een uitstekend muzikant. Hij verbeterde de kwaliteit van de piano’s door zich te verdiepen in de geheimen van het akoestische instrument. Een van zijn eerste innovaties was het maken van een roestvrijstalen metalen frame voor piano's, het beroemde "Pleyel-staal". Daarnaast was hij ook uitvinder van verschillende muziekinstrumenten, namelijk: dubbele piano's, dubbele klavierpiano's, klavecimbels , chromatische harpen, chromatische pauken, elektropneumatische klokken en een model van mechanische piano, de Pleyela.
In 1889 onder de leiding van Gustave werd de 100.000ste piano van Pleyel geproduceerd. In ditzelfde jaar kreeg Gustave de Grand Prix d'Honneur op de Wereldtentoonstelling in Parijs. In 1928 werd Gustave Lyon benoemd tot commandant van het Legioen van Eer. Het hoogte punt in zijn carrière was toen hij de beroemde buffetpiano “model P en de beroemde babyvleugel “model F” op de markt bracht in de jaren 1925-1930.
Salle Pleyel
In 1839 werd Salle Pleyel geopend aan de Rue Rochechouart 22 door pianiste Marie Pleyel. Zij was een bekende pianist. Veel belangrijke werken hadden hun première in deze zaal. Ter vervanging werd er een nieuwe zaal geopend door Pleyel.
In 1927 opende pianofabrikant Salle Pleyel. Dit werd een tempel van klassieke muziek en jazz en het ontving jarenlang de grootste artiesten ter wereld. Deze zaal heeft maar liefst 3000 zitplaatsen. Het gebouw is ontworpen door Gustave Lyon (de eigenaar van Pleyel op dat moment). Gustave Lyon was een pionier op het gebied van architectonische akoestiek. Hij was gespecialiseerd in de logopedie voor concert- en conferentiezalen. Hij werd vaak door architecten gevraagd om de akoestiek in verschillende zalen te corrigeren. Toen hij zich van 1925 tot 1927 bezig hield met het ontwerpen van de Salle Pleyel, zorgde hij ervoor dat de akoestiek perfect werd. De opening werd als revolutionair gezien.
Op 28 juni 1928 verwoestte een brand het interieur en hierdoor werd het aantal stoelen verminderd naar 2400. De kosten van de renovatie werden betaald door de bank Crédit Lyonnais. Een aantal jaar later werd de zaal ook overgenomen door de bank.
In 1988 werd Salle Pleyel verkocht aan Hubert Martigny in 1998. Het aantal stoelen werd in een renovatie van 2002 tot 2006 teruggebracht naar 1913. Vanaf 2009 is Salle Pleyel eigendom van de Cité de la Musique en het concertgebouw bestaat nog steeds.
Het faillissement en de doorstart van Pleyel
De crisis in 1929 zorgde ervoor dat Pleyel een faillissementsaanvraag deed in 1933 voor de piano’s en de zaal werd in 1934 overgenomen door bankier Crédit Lyonnais. In 1998 kocht Hubert Martigny de zaal over en in 2000 kocht hij het merk piano’s van Italiaanse investeerders. Hubert kocht ook de merken Erard, Rameau en Gaveau. Door de hoge concurrentie vanuit Azië werd de fabriek van Pleyel gesloten in 2007 en verhuisde ze naar Saint-Denis. Vanwege de grote concurrentie produceerde Pleyel alleen uitzonderlijke instrumenten tussen de €42.000 en €200.000. Er werden per jaar maar 20 tot 25 piano’s per jaar geproduceerd.
Helaas eindigde Pleyel met een sluiting in 2013 van de productiewerkplaats in Saint Denis. In 2017 besloten Gérard Garnier en zijn zoon Benjamin om het bedrijf te heropenen. Ondanks de pijnhoop is het merk iconisch gebleven. Na tientallen jaren van stilstaan markeert de wedergeboorte van Pleyel de terugkeer van Franse elegantie in de pianowereld.
Tweedehands vleugels bij Oostendorp Muziek
Bij Oostendorp Muziek is er een wisselend aanbod aan tweedehands Pleyel vleugels te vinden. Bij Oostendorp Muziek worden tweedehands vleugels altijd grondig nagelopen in onze werkplaats. Waar nodig worden deze gereviseerd. De vleugels worden altijd gereinigd en krasvrij gemaakt, zodat ze weer klaar staan voor tientallen jaren speelplezier!
