Ontvang tot wel 30% korting op verschillende producten tijdens de voorjaarsactie!


Piano of vleugel stemmen

Uw piano of vleugel stemmen bij Oostendorp Muziek

Om de klank van uw piano in goede conditie te houden adviseren wij om het instrument twee keer per jaar te laten stemmen. U kunt uw piano laten stemmen door ervaren pianostemmers die werken namens Oostendorp Muziek. Maak nu online een stemafspraak en plan zelf een dag en tijdstip dat u uitkomt! Het stemmen van piano's en vleugels doen we bij u op locatie. Neem gerust contact op voor meer informatie.

Waarom laten stemmen?

Een valse (ontstemde) piano klinkt niet prettig. Daarom adviseren wij de piano regelmatig te laten stemmen. Bovendien is de pianostemmer een vakman die eventueel ook technisch onderhoud aan het licht kan brengen en uit kan voeren, wat ten goede komt van de speelaard en levensduur van de piano.

De oorzaak van een ontstemde piano

De voornaamste oorzaak van het ontstemmen van een piano is verandering van relatieve luchtvochtigheid (RLV). Door veranderingen van de RLV krimpt het hout van de piano of zet het uit, waardoor de spanning van de snaren verandert met een andere toonhoogte als gevolg. 

In een piano zitten gemiddeld zo’n 220 snaren. De meeste tonen hebben elk 3 snaren, een stuk of 20 tonen hebben 2 snaren en alleen de laagste tonen hebben maar 1 snaar. De spanning van deze snaren verandert niet gelijkmatig; zo kan de spanning van de ene snaar veranderen, terwijl zijn buur-snaar dat niet of minder doet. Als pianist hoor je als eerste dat de 3 (of 2) snaren van één toon (dit heet een koor) ongelijk klinken, je hoort dan een zweving. Ook samenklanken van meer tonen (bijv. quinten, kwarten, tertsen of octaven) kunnen gaan zweven doordat de spanning van die snaren ongelijkmatig verandert. Een piano die ontstemd is klinkt onrustig.

Stemmen

Het stemmen van een piano is eenvoudig gezegd de spanning van de snaren corrigeren zodat alle combinaties van tonen goed samen klinken en de tonen die 2 of 3 snaren hebben zonder zweving klinken. Als een piano net gestemd is klinkt zij op haar mooist, rustig en in balans. Alle eigenschappen komen goed tot hun recht. De gespeelde muziek klinkt zoals de pianist het in zijn/haar hoofd heeft. Echter blijft het een akoestisch instrument en kan het voorkomen dat vrij snel na de stemming hier en daar een toon alweer lichtelijk ontstemd raakt. 

Hiernaast is er nog sprake van de “absolute” toonhoogte: om samen te kunnen spelen met andere instrumenten en muziekopnames is er de internationale afspraak dat de A boven de centrale C gestemd wordt op een toonhoogte van 440 Hertz. Bij het ontwerp van (moderne) piano's is rekening gehouden met deze toonhoogte, zodat het instrument optimaal klinkt wanneer zij op deze toonhoogte gestemd is. Overigens is het zo dat een piano niet heel vals hoeft te klinken als deze lange tijd niet is gestemd, maar het kan wel zijn dat de toonhoogte van de hele piano is gezakt. De piano kan dan een (gedeelte van een) toon te laag staan.

Hoe vaak laten stemmen?

In huis is het ’s zomers vochtiger en ’s winters droger. De piano volgt dit patroon. Het gevolg hiervan is dat de spanning van de snaren in de winter wat lager is en in de zomer wat hoger. Eigenlijk ontstemt een piano dus voortdurend. Om deze reden adviseren wij een piano 2 keer per jaar te laten stemmen. Op die manier worden seizoensschommelingen dan door het stemmen steeds gecorrigeerd, wat resulteert in een piano die zo goed mogelijk “op stemming” blijft. Een kritische pianist zal de piano misschien vaker laten stemmen. 

Als een piano langere tijd niet gestemd is of als deze verhuisd is van een ruimte met een afwijkende RLV – bijvoorbeeld van een vochtige woning naar een droge – kan de stemming zover afwijken van de standaard (440 Hertz) dat de spanning van de snaren ingrijpend aangepast moet worden. Het kan zijn dat hiervoor de pianostemmer wat meer tijd nodig heeft of een tweede keer langs moet komen.

Het ideale klimaat

Het is belangrijk om uw piano of vleugel op een goede plek te plaatsen. Vermijd plekken met extreme temperatuur- en luchtvochtigheidsveranderingen of tocht en plaats het instrument dus liever niet in de buurt van ramen of deuren die openstaan. De Relatieve Luchtvochtigheid (RLV) moet tussen de 45% en 60% liggen om te voorkomen dat het hout teveel krimpt of uitzet en om schade aan de snaren en andere onderdelen te voorkomen. Als de RLV langdurig te hoog is, kan roest- en schimmelvorming optreden of kunnen houten onderdelen verspochten. Als de RLV langdurig laag is, kan het hout of de verlijming hiervan op diverse plekken gaan scheuren, met name de zangbodem is kwetsbaar en gevoelig voor blootstelling aan een periode van langdurige lage luchtvochtigheid. Deze genoemde effecten doen zich vooral voor als de schommelingen in RLV erg groot zijn

Een piano die recent in een nieuwe omgeving wordt geplaatst, bijvoorbeeld bij aanschaf of huur, zal moeten acclimatiseren. Deze periode kan een behoorlijke impact hebben op de stemming van het instrument. Het advies is daarom ook zo’n 8 weken na de plaatsing van de piano een stembeurt in te plannen. 

Nieuwe piano’s moeten in hun geheel (alle materialen) nog wennen aan hun vorm als piano. Ook de snaren zelf kunnen nog tot 3 jaar narekken. Nieuwe piano’s raken daardoor sneller ontstemd, waardoor u die mogelijk vaker moet laten stemmen. Of een stemming nodig is, is ook afhankelijk hoe kritisch de pianist of luisteraar is. 

Een goed klimaat is niet alleen goed voor de stemming, maar staat ook positief voor het totale onderhoud en duurzaamheid van uw instrument. Hoe stabieler de luchtvochtigheid, hoe stabieler het instrument blijft. 

Hulpmiddelen

Een hygrometer is een goed hulpmiddel om de relatieve luchtvochtigheid (RLV) te meten. De RLV wordt uitgedrukt in procenten. Hierbij gaat het er vooral om dat deze zo min mogelijk schommelt en dat extremen worden voorkomen.. Als dit zich voordoet kan gekozen worden voor een luchtbevochtiger om de omgeving vochtiger te maken en/of een luchtontvochtiger om de omgeving droger te maken. Gebruik een ontvochtiger alleen als de RLV langdurig extreem hoog is (>70%). 

Bij vloerverwarming die met hoge temperaturen werkt raden we altijd aan een pianocarpet te gebruiken. Met dit hitteschild blijft de piano beschermd tegen opstijgende warmte van de vloerverwarming.

Een Piano Life Saver (Dampp Chaser of PLS) helpt met het stabiliseren van de RLV in de piano of onder vleugel. Meer informatie over deze systemen vindt u op onze website.

Tips

  • Plaats de piano of vleugel op een plek waar de temperatuur en luchtvochtigheid stabiel zijn. Vermijd plaatsen in de buurt van ramen of deuren waar temperatuurschommelingen en tocht kunnen optreden.
  • Plaats de piano niet in de rechtstreekse straling van een kachel of radiator (minimaal 1 meter afstand).
  • Plaats de piano niet op het type vloerverwarming dat werkt met hoge temperaturen. 
  • Het gebruik van een airco maakt de RLV lager 
  • Ventileren in de winter maakt de lucht in huis droger
  • De temperatuur tijdelijk verlagen (bijvoorbeeld ‘s nachts) verhoogt de RLV
  • Gebruik een luchtbevochtiger als de luchtvochtigheid te laag is. Dit is vooral belangrijk in de wintermaanden wanneer de lucht binnenshuis vaak droger is. Wij raden voor het bevochtigen van de lucht een luchtwasser (zoals de Venta LW25) aan.

Door deze tips te volgen, kunt u de ideale omstandigheden creëren voor uw piano of vleugel en ervoor zorgen dat het instrument in optimale conditie blijft. Bijkomend voordeel: dit is niet alleen beter voor de stemming, maar ook voor het speelmechanisme van uw piano.

Bekijk hier alles rond klimaatbeheersing.

Tarieven en het maken van een stemafspraak

Klik HIER voor het maken van een stemafspraak en om de actuele tarieven te bekijken.